Recensie over Veldwerkers en vrouwen in en om Baskenland

Sinds mijn studiereis naar Baskenland in 2012 ben ik erg onder de indruk van dit bijzondere gebied in Noord Spanje. Het is een uniek stukje Spanje met een eeuwenoud volk, dat als geen ander een balans weet te vinden tussen het respecteren van eeuwenoude tradities en meegaan met de tijd.

Als ik word uitgenodigd voor de presentatie van het boek “Veldwerkers en vrouwen in en om Baskenland”, voel ik me vereerd en komt de antropoloog in me weer naar boven: Wat zouden deze veldwerkers en hun vrouwen beleefd hebben in Spanje…? Hoe zou Baskenland er in de negentiende eeuw hebben uitgezien? En zou ik een antwoord krijgen op mijn vraag waar de Baskische taal van afstamt..? 

Ik kan helaas niet bij de presentatie zijn, maar het boek lees ik wel. Een interessant boek over Baskenland, de Baskische taal en vijf baskologen die vanaf halverwege negentiende eeuw onderzoek hebben gedaan naar de Baskische taal.

Leven en werk 5 Nederlandse baskologen

Het boek “Veldwerkers en hun vrouwen in en om Baskenland", dat geschreven is door Peter Bakker, Mary Eggermont-Molenaar, Wim Jansen en Jan Noordegraaf, beschrijft het leven en werk van vijf baskologen in Nederland, die zich vanaf halverwege negentiende eeuw tot begin eenentwintigste eeuw hebben beziggehouden met het bestuderen van de Baskische taal. Te weten: 

1. Willem Jan van Eys (1825-1914) – Een rijke man die afkomstig is uit een invloedrijke familie. Bij toeval wordt zijn interesse in de Baskische taal gewekt. Die vervolgens zijn levenspassie wordt. Hij is de eerste persoon in Nederland die de Baskische taal op wetenschappelijke wijze heeft onderzocht. Samen met zijn vrouw Mathilde maakt hij in 1866 en 1868 twee studiereizen naar Baskenland.
2. Christianus Cornelius Uhlenbeck (1866-1951) – Taalwetenschapper en hoogleraar aan de universiteit van Amsterdam en Leiden. Hij heeft tussen 1888 en 1951 honderden publicaties geschreven over de Baskische taal: over o.a. de oorsprong van woorden, de klanken in de Baskische taal en grammaticale overeenkomsten met andere talen. Zijn onderzoek is vrijwel geheel gebaseerd op schriftelijke bronnen. Alleen in 1903 heeft hij veldwerk in Baskenland gedaan.
3. William Rollo (1892-1962) – Schotse hoogleraar Klassieke Talen, die van 1918 tot 1925 student was bij Prof. Uhlenbeck. Voor zijn proefschrift over een Baskisch dialect heeft hij n 1923 en 1924 in gezelschap van zijn vrouw Louisa veldwerk verricht in Baskenland.
4. Nicolaas Deen (1897-1977) – Docent Klassieke Talen, die ook student is geweest van Prof. Uhlenbeck. In 1937 verschijnt zijn proefschrift over de relatie tussen de Baskische en IJslandse taal (gebaseerd op Baskisch-IJslandse woordenlijsten uit de zeventiende eeuw). Waarvoor hij in 1927 veldwerk in Baskenland heeft gedaan. 
5. Rudolf de Rijk (1937-2003) – Hij wordt gezien als de belangrijkste baskoloog van de internationale taalkundige gemeenschap. Hij sprak en herkende vele dialecten van het Baskisch, had veel Baskische vrienden, kende wereldwijd veel baskologen en heeft samen met zijn vrouw Virginia talloze reizen naar Baskenland gemaakt. Tot aan zijn dood heeft hij gewerkt aan een grammatica boek over de Baskische taal. Een bijna 1500 pagina’s tellend boek dat bijna vijf jaar na zijn overlijden is verschenen (dankzij de hulp van Virginia).

Ontwikkeling en cultuur Baskenland

Het boek “Veldwerkers en vrouwen in en om Baskenland” beschrijft echter niet alleen de taalkundige bevindingen van de baskologen, waar taalkundigen van zullen smullen, maar die voor leken behoorlijke taaie koek zijn. 

Het boek geeft ook een levendige beschrijving van het leven van de vijf baskologen en een beeld van Baskenland in de negentiende, twintigste en eenentwintigste eeuw (mede dankzij de reisverhalen van de echtgenotes van de baskologen die mee op studiereis zijn geweest).

Daarnaast schetst het boek een beeld van de geschiedenis van Baskenland en de eeuwenoude relatie tussen Nederland en Baskenland. 

Voor degenen die op vakantie naar Baskenland willen gaan, bevat het boek “Veldwerkers en hun vrouwen in en om Baskenland” tenslotte een overzicht van mooie en interessante plaatsen waar de vijf baskologen tijdens hun studiereizen in Baskenland geweest zijn. En een woordenlijst Baskisch-Nederlands.

Voor taalkundigen en cultuurliefhebbers

Dit alles maakt dat dit originele, 440 pagina’s boek over Baskenland en de Baskische taal niet alleen interessant is voor taalkundigen, maar zeker ook voor cultuurliefhebbers die meer willen weten over de geschiedenis, tradities en ontwikkelingen van Baskenland in Noord Spanje.

Meer weten?

Meer informatie over het boek “Veldwerkers en vrouwen in en om Baskenland” vind je op de website van Uitgeverij Ginkgo. Hier kun je eventueel ook het boek bestellen (door te klikken op het in het rood geschreven “bestellen/order” in de rechter kolom).

Ook interessant

---

Keer terug van Veldwerkers en vrouwen in en om Baskenland naar Ria's Blog
Keer terug naar Spanje voor Jou