Bekende én minder bekende werken van Gaudí in Barcelona en Spanje

Ik zou pagina’s vol willen schrijven over de werken van deze Spaanse modernist uit het begin van de twintigste eeuw, maar dan zou ik je alleen maar gaan vervelen. Ik beperk me hier dus tot het noemen van de belangrijkste werken van Gaudí die je in Barcelona en de rest van Spanje kunt vinden.

Om zijn werken beter te begrijpen, vertel ik bovendien ook wat meer over Gaudí en de periode waarin hij leefde.

Gaudí: architect met oog voor natuur

Antoni Gaudí is in 1852 in Reus of het nabijgelegen Riudoms in Catalonië geboren en heeft sinds zijn kindertijd reuma gehad. Hierdoor kon hij vaak niet naar school. Hij hielp zijn vader dan, die kopersmid was. En bracht ontzettend veel tijd in de natuur door.

Hij was gefascineerd door de natuur, voelde zich er gelukkig en zag de natuur als een werk van God.

De vele observaties die hij in zien kindertijd in de natuur heeft gemaakt heeft hij later gebruikt in de architectuur. Op deze manier ontdekte hij bijvoorbeeld hoe je met organische lijnen kunt bouwen.

Bloeiperiode van Catalaanse Modernisme

Antoni Gaudí leefde tijdens de bloeiperiode van het Modernisme in Catalonië. Hij was lang niet de enige modernistische architect in Barcelona. En zeker niet de bekendste of populairste. 

Zo was de Catalaanse architect Lluís Domènech i Montaner, die onder meer het Palau de la Música Catalana (= paleis van de Catalaanse muziek) plus het Sant Pau ziekenhuis ontwierp, veel bekender en populairder.

Want de bouwwerken van Gaudí waren eigenlijk te extreem voor het begin van de twintigste eeuw. Zeker toen hij met organische lijnen in plaats van met rechte lijnen ging werken. 

Zijn ontdekkingen hebben echter een enorme bijdrage aan de ontwikkeling van de architectuur en bouwtechniek geleverd.

Terug naar boven>>

De bekendste werken van Gaudí in Barcelona

Gaudí's bekendste werken in Barcelona zijn de Sagrada Familia, het Parc de Güell en  de huizen Casa Milà en Casa Battlò:

Gaudí’s meesterwerk: de Sagrada Familia

Het absolute meesterwerk van Gaudí is de Sagrada Familia kerk in Barcelona. Hij kreeg de opdracht voor de bouw van deze kerk in 1883, toen bijna niemand nog wist wie hij was. 

In eerste instantie had de architect Francisco de Paula del Villar namelijk de opdracht gekregen. Maar toen deze besefte dat hij de kerk nooit voor zijn overlijden af zou krijgen, zocht hij een jongere architect die dat wél kon: de 31-jarige Gaudí, die tijdens zijn studie voor hem gewerkt had.

Aanvankelijk volgde Gaudí het oorspronkelijke ontwerp van Villar. Maar na een aantal jaar begon hij zijn eigen ideeën in de bouw door te voeren. Ideeën die gebaseerd zijn op zijn liefde voor de natuur plus een diep geloof.

Je weet niet wat je ziet als je de Sagrada Familia bezoekt! Ook al is het erg druk bezocht, je moet het gebouw absoluut gezien hebben als je in Barcelona bent! Van buiten én van binnen. Zodat je zelf kunt ervaren hoe het is om je tussen hemel en aarde te bevinden…

Gaudí’s meesterwerk zou eigenlijk in 2026 klaar moeten zijn, 100 jaar na het overlijden van de meester, maar door het gebrek aan inkomsten van toeristen tijdens de Corona pandemie is de bouw helaas vertraagd.

De eerste twee torens zullen echter voor eind 2022 klaar zijn en de laatste twee torens voor eind 2023. Alle vier de torens zullen dan een hoogte van 135 meter hebben en gesierd zijn met een gevleugeld symbool van wit marmer...

Het Parc de Güell en andere werken voor Güell

Doordat Gaudí’s ideeën in het begin van de twintigste eeuw niet erg populair waren, was het moeilijk voor de Catalaanse architect om opdrachten te krijgen en zijn ideeën te testen plus verder uit te werken. 

Dit veranderde toen hij de textielmagnaat Eusebi Güell leerde kennen, die al snel zijn vriend en beschermheer werd. Een wederzijdse bewondering voor elkaars werk leidde ertoe dat Gaudí verschillende grote projecten van de rijke zakenman kreeg.

Als eerste bouwde Gaudí het Palau Güell (=Güell paleis) in de El Raval wijk, een modernistisch gebouw met verschillende stijlen. Je kunt het huis tegenwoordig van binnen bezichtigen. En ik kan me nog herinneren dat ik erg onder de indruk van de schoorstenen op het dak was…

Op de Finca van familie Güell ontwierp hij bovendien de paardenstallen en toegangspoorten (de laatsten zijn vandaag de dag nog te zien).

Tegelijkertijd had Gaudí de opdracht van Güell gekregen om een stadspark te bouwen, dat een woonwijk zou moeten worden: het Park Güell. In dit park, waarin de Catalaanse architect overigens jarenlang zelf woonde, kon Gaudí volop zijn met de natuur verweven architectuurideeën in praktijk brengen. 

En dat kon hij ook in de crypte van Colonia Güell, die hij in de plaats Santa Coloma de Cervelló ten westen van Barcelona voor Güell bouwde in een arbeiderswijk rond een textielfabriek van Güell.

In de bergen van de Sierra de Catllaràs buiten het dorp La Pobla de Lillet ontwierp Gaudí bovendien in opdracht van Güell een woning voor de mijnwerkers van de Catllaràs mijnen: het zogenaamde Xalet del Catllaràs, dat gebouwd werd in een prachtige Art Nouveau stijl. Ook al is het gebouw momenteel alleen van buiten te bezichtigen, het is een absolute aanrader om er vanuit La Pobla de Lillet naartoe te wandelen!

En terwijl hij het Catllaràs ontwierp, verbleef Gaudí bij de tekstielfamilie Artigas. Als dank voor hun gastvrijheid ontwierp hij voor hen een tuin: de Artigas tuin. In deze modernistische tuin zijn natuur en architectuur in perfecte harmonie. Ook deze tuin vind ik een absolute aanrader.

Casa Battlò en Casa Milà

Gaudí’s aan de natuur gerelateerde bouwstijl is ook prachtig te zien in de huizen Casa Battló en Casa Milà, die beiden gelegen zijn aan de Passeig de Gràcia in Barcelona. 

Casa Battló was in het begin van de twintigste eeuw het huis van de rijke textielmagnaat Josep Battló en is door Gaudí verbouwd. Met een dak in de vorm van een draak plus een balkon waarop Catalonië's beschermheilige Sant Jordi een prinses redt, heeft de architect de legende van Sant Jordi en de Draak tot leven laten komen…

Casa Milà is een appartementengebouw dat door Gaudí gebouwd is in opdracht van de adellijke familie Millà. Niet alleen de prachtige organische lijnen van het appartementencomplex zijn bijzonder, maar ook de ondergrondse parkering. Het laatste was in het begin van de twintigste eeuw nog ondenkbaar…

Terug naar boven>>

Andere werken van Gaudí in Barcelona

Gaudí's eerste werk in Barcelona

Net na zijn afstuderen als architect in 1978 kreeg Gaudí van de gemeente Barcelona zijn eerste opdracht, die eruit bestond om een aantal lantaarnpalen (in het Catalaans: Fanals) te ontwerpen. Hij ontwierp een lantaarnpaal met zes armen plus een lantaarnpaal met drie armen.

Uiteindelijk werden er van de lantaarnpaal met zes armen die de pas afgestudeerde architect ontworpen had twee stuks gebouwd en geplaatst op Gaudí’s favoriete plein in Barcelona, de Plaça Reial: de Fanals de la Plaça Reial, oftewel de Lantaarnpalen van het Koninklijke Plein. Dit werden de eerste openbare kunstwerken van Gaudí.

Andere modernistische gebouwen in Barcelona

Voordat Gaudí met organische lijnen ging bouwen, heeft hij ook nog andere gebouwen ontworpen. Onder andere Casa Vicens, het Colegio Teresiano en het herenhuis Bellesguard (dat ook wel Casa Figueras genoemd wordt). 

Casa Vicens was het eerste huis dat Gaudí in Barcelona bouwde (tussen 1883 en 1889) en is een typisch Catalaans modernistisch gebouw.

Wil je overigens het állereerste gebouw van Gaudí zien, dan moet je naar het plaatsje Mataró op 30 kilometer ten noorden van Barcelona gaan, waar hij op 26-jarige leeftijd de fabriekshal Nau Gaudí ontworpen heeft.

In Casa Calvet aan de Carrer de Casp in de Eixample wijk van Barcelona kun je prachtig de overgang van rechte lijnen naar organische lijnen zien.

Terug naar boven>>

Andere werken van Gaudí in Spanje

Buiten Catalonië kun je tenslotte nog de volgende werken van Gaudí bewonderen:

• De El Capricho villa: een modernistisch gebouw in de omgeving van Comillas (Cantabrië, Noord-Spanje) dat de Spaanse architect tussen 1883 en 1885 gebouwd heeft;
• Palacio Episcopal de Astorga: een bisschoppelijk paleis in het Middeleeuwse stadje Astorga (provincie León, Midden-Spanje) waar Gaudí van 1883 tot 1913 aan heeft gewerkt;
• Casa Botines in de stad León (provincie León, Midden-Spanje): een neogotisch gebouw dat Gaudí tussen 1891 en 1892 bouwde als hoofdkantoor plus opslagruimte voor een aantal rijke zakenmannen die onder meer handelden in textiel en zaken deden met Güell.

Terug naar boven>>

Sfeervol overnachten in/rond Barcelona

Lees meer over Barcelona

• Informatie en tips voor een stedentrip Barcelona
• Bekende én minder bekende bezienswaardigheden in Barcelona
• Barcelona buiten de gebaande paden: tips van een local
• Nederlandstalige tour door de Sagrada Familia
• De feesten van Santa Eulalia in Barcelona
• Op avontuur op de Montjuïc berg in Barcelona
• Leuke, originele en gratis activiteiten in Barcelona
• Ontdek de omgeving van Barcelona

Terug naar boven>>

---