Een stedentrip Alcalá de Henares (Madrid) – geboortestad Cervantes

Een stedentrip naar Alcalá de Henares, die ligt 30 kilometer ten noordoosten van Spanje’s hoofdstad Madrid, brengt je naar een historische stad waar in 1547 de Spaanse schrijver Cervantes geboren is. 

Plaza de Cervantes in Alcalá de Henares (Madrid) vanuit de Santa Maria toren - Foto: Rubén Gaméz

Het brengt je echter ook naar Europa's eerste universiteitsstad die de eerste uitwerking is geweest van de zogenaamde Civitas Dei, wiens ontwerp verspreid is over de hele wereld.

Vanwege deze voorbeeldfuncties heeft deze bijzondere stad in Midden-Spanje dan ook een plaats op UNESCO’s Werelderfgoedlijst verworven.

Ik neem je mee naar de geboortestad van Cervantes en vertel je meer over:

Bezienswaardigheden Alcalá de Henares

Geboorteplaats van Cervantes

Standbeeld van Cervantes op de Plaza de Cervantes in Alcalá de Henares - Foto: Rubén Gaméz

Alcalá de Henares staat vooral bekend als de geboortestad van Miguel de Cervantes, schrijver van het wereldberoemde boek over Don Quijote, die in 1547 in deze stad in de buurt van Madrid is geboren. 

Op de Plaza Cervantes, het centrale plein in het centrum van de stad, prijkt een mooi standbeeld van de Spaanse schrijver. 

Een bezoek aan het geboortehuis van Cervantes (nu een museum) plus het bezoekerscentrum van Cervantes, dat gevestigd is in de Oidor kapel op het  Cervantes plein, mag niet missen aan je stedentrip naar Alcalá de Henares. In de kapel is ook het doopfont te zien waarin Cervantes gedoopt is.

Op 9 oktober wordt tenslotte ieder jaar het Cervantes festival gehouden waarbij de geboortedag van de Spaanse schrijver wordt herdacht.

Tip: De VVV van Alcalá de Henares bevindt zich in de Oidor kapel.

Euorpa’s eerste universiteitsstad

De universiteit van Werelderfgoed stad Alcalá de Henares (Madrid) - Foto: Rubén Gaméz

Bezoek tijdens je stedentrip Alcalá de Henares ook de Universiteit van Alcalá, die zich bevindt in het Colegio Mayor de San Ildefonso met zijn prachtige hal in Mudéjar stijl (ontworpen door de architect die ook de kathedralen van Salamanca en Segovia ontworpen heeft).

Want wanneer Cervantes zijn boek over Don Quijote schrijft, is Alcalá de Henares inmiddels Europa’s allereerste universiteitsstad geworden. In 1496 heeft kardinaal Cisneros er de Universidad Complutense gesticht, die als voorbeeld gebruikt gaat worden in Europa plus Latijns-Amerika en die een grote bijdrage heeft gegeven aan het ontwikkelen van de Spaanse taal. 

De stad wordt bovendien de eerste materiële uitwerking van de zogenaamde Civitas Dei (= Stad van God), een soort ideale stad, en krijgt eveneens een voorbeeldfunctie in de wereld.

Vanwege deze voorbeeldfuncties die deze stad in Midden-Spanje gehad heeft, is zij door UNESCO uitgeroepen tot Spaanse Werelderfgoed stad.

De Universidad Complutense is in 1836 naar Madrid verhuisd, waar zij de naam Universidad Complutense de Madrid kreeg. In 1977 is er in de oude gebouwen van de universiteit echter een nieuwe universiteit opgericht, de zogenaamde Universidad de Alcalá de Henares, en hebben de gebouwen weer hun oorspronkelijke functie teruggekregen.

Middeleeuws stadscentrum en stadsomwalling

De Calle Mayor in Alcalá de Henares - Foto: Rubén Gaméz

Verder kun je tijdens je vakantie in deze stad in het hart van Spanje ook struinen door de smalle straatjes van het Middeleeuwse stadscentrum en er de stadsomwalling bewonderen.

In de tijd dat Alcalá de Henares in Moorse handen was en Christelijke troepen steeds meer land op de Moren veroverden, hebben de Moren  een muur met diverse uitkijktorens om de stad gebouwd om de zich tegen Christelijke aanvallen te kunnen beschermen.

In de smalle straatjes van de oude binnenstad van Alcalá hebben moslims, christenen en joden ieder in hun eigen wijk bij elkaar gewoond. Tegenwoordig kun je er genieten van gezellige pleinen, terrasjes en winkels.

Loop tijdens je bezoek aan Alcalá ook door de hoofdstraat van de historische binnenstad, de uit de twaalfde eeuw daterende Calle Mayor, die Spanje’s langste straat met zuilengalerij zou zijn.

En bewonder de kathedraal van Alcalá in het midden van de historische binnenstad, het Palacio Arzobispal (=Paleis van de Aartsbisschop) dat van de dertiende t/m de negentiende eeuw de residentie van de aartsbisschop van Toledo is geweest plus het tegenwoordig overdekte maar vroeger open Corral de Comedias theater.

Een ander prachtig gebouw is tenslotte het uit de vijftiende eeuw daterende Antezana ziekenhuis met zijn prachtige Moorse architectuur. In dit ziekenhuis, dat zich bevindt naast het geboortehuis van Cervantes en dat tot op de dag van vandaag nog actief is, heeft de vader van Cervantes hoogstwaarschijnlijk gewerkt als genezer.

Tip: Er is gratis toegang tot de toren op de Cardenal Sandoval y Rojas straat, die deel uitmaakt van de Middeleeuwse stadsomwalling.

Arabisch kasteel

Moors kasteel-fort in Alcalá de Henares (Madrid) - foto: Rubén Gaméz

In het midden van de negende eeuw bouwden de Moren in de heuvels aan de andere kant van de Henares rivier ook een fort, dat tegenwoordig het Castillo de Alcalá la Vieja (=kasteel van het oude Alcalá) heet. 

Het fort diende in eerste instantie als uitkijktoren over de Henares rivier, maar in de loop der tijd kreeg het de functie van vesting waar meer en meer mensen bescherming zochten.

Naarmate de Christelijke troepen dichterbij kwamen, verlieten steeds meer mensen de stad om zich te vestigen in de buurt van het fort.

Van zowel het kasteel als de vestiging zijn tegenwoordig nog overblijfselen te zien.

Tip: Vanuit het centrum van Alcalá de Henares loopt er een wandel- en fietsroute naar het kasteel van Alcalá la Vieja: de Ruta del Castillo Árabe (= route van het Arabisch kasteel).

De Romeinse stad Complutum

Mozaïeken vloer in het Romeinse Hippolytus huis in Alcalá de Henares (Madrid) - Foto: Rubén Gaméz

En bezoek tijdens je stedentrip naar Alcalá de Henares tenslotte ook de resten van de oude Romeinse stad Complutum, die de oorsprong vormt van de stad!

Complutum was in de Romeinse tijd met ruim 10.000 inwoners een van de grootste en welvarendste steden op het Iberisch Schiereiland. 

Je kunt er nog overblijfselen zien van de markt, huizen, straten, Romeinse baden en meer. In het Casa de Hippolytus, dat zich in Romeinse tijd net buiten de stad bevond, kun je een prachtige mozaïeken vloer bewonderen.

Inwoners van Alcalá de Henares worden tegenwoordig overigens complutenses genoemd, naar de oude Romeinse stad Complutum. En ook de eerste universiteit van de stad heeft in de zestiende eeuw de naam van de Romeinse stad gekregen.

Tip: De oude Romeinse stad Complutum, die van dinsdag t/m zondag gratis te bezoeken is, ligt aan de buitenkant van de stad aan de Camino del Juncal en is per bus goed bereikbaar (lijn L-1A, L-1B en L-6).

Terug naar boven>>

Bereikbaarheid Alcalá de Henares

De stad Alcalá de Henares, die 30 kilometer ten noordoosten van Spanje’s hoofdstad ligt, is goed te bereiken per auto, bus en trein.

De Werelderfgoed stad is gelegen dichtbij de A-2/E-902 snelweg (richting Barcelona), dus als je met de auto vanuit het centrum of het vliegveld van Madrid komt, neem je de A-2/E-902 in noordoostelijke richting. Bij afrit 28 verlaat je de snelweg en ben je in Alcalá.

De bus naar de geboortestad van Cervantes vertrekt vanaf het Avenida de América busstation (duur: 40 minuten).

En vanaf treinstation Chamartín en treinstation Atocha kun je de cercanías trein nemen, die er respectievelijk 40 en 45 minuten over doet.

*Tips*

1. Combineer een bezoek aan Alcalá de Henares met een stedentrip Madrid en/of een stedentrip Sigüenza. En wil je nog meer plaatsen in de buurt van Alcalá zien, stop dan ook even in Guadalajara (op 15 minuten rijden van Alcalá), bij het kasteel van Torija (op 45 minuten rijden van Alcalá) plus in de Middeleeuwse plaats Hita (op 1 uur rijden van Alcalá).

2. Van begin mei tot half juli en van half september tot half december kun je op zaterdag vanaf treinstation Atocha de Cervantes trein naar Alcalá de Henares nemen, waarbij je onderweg vermaakt wordt door Don Quijote en zijn metgezel Sancho Panza. In Alcalá krijg je een rondleiding met gids.

Terug naar boven>>

Accommodaties in Alcalá de Henares

Je kunt in Alcalá de Henares verblijven in een gezellig hotel of appartement in het centrum van de stad, maar ook net buiten de stad. Er zijn zelfs een paar hotels met zwembad. En wist je dat deze Werelderfgoed stad in Midden-Spanje ook een Parador hotel heeft? Ik ben op zoek gegaan naar de mooiste accommodaties in Alcalá de Henares:

Evenia Alcalá Boutique Hotel

Mijn favoriete hotel in Alcalá de Henares is het Evenia Alcalá Boutique hotel. Het kleine boetiekhotel is gevestigd in een zestiende eeuws gebouw met prachtige binnenplaats in de gezellige oude binnenstad.

Het is een comfortabel hotel met smaakvolle inrichting, waarbij nog vele originele elementen bewaard zijn gebleven.

En dat bovendien super centraal gelegen is, op maar een paar minuten lopen van de kathedraal plus de Calle Mayor.

Wat ook handig is voor als je met de auto komt: je hebt er je eigen parkeerplaats naast het hotel.

Parador de Alcalá de Henares

Maar je kunt je ook laten verwennen in het Parador hotel van Alcalá de Henares.

Het moderne gebouw is centraal gelegen in het centrum van de stad, op 200 meter van de universiteit van Alcalá, en heeft een moderne en comfortabele inrichting.

Bovendien beschikt dit 4-sterren hotel in de regio Madrid over een buitenzwembad, een Wellnesscentrum, een fitnesscentrum, een bar, een restaurant plus een parkeergarage.

Rafaelhoteles Forum Alcala

Hou je van modern? Dan kan ik ook het Forum Alcala hotel aanbevelen.

Dit designhotel in Alcalá de Henares met ruime lichte kamers ligt op 10 minuten lopen van de oude binnenstad en heeft op het dak een heerlijk buitenzwembad.

Daarnaast beschikt dit hotel over een mooie tuin met terras plus over een restaurant; en kun je bij het hotel parkeren.

Hotel Isla de la Garena

Heb je je hond bij je op vakantie? Dan kan ik het hondvriendelijke Hotel Isla de la Garena aanbevelen.

Het comfortabele hotel ligt 3 kilometer buiten de stad Alcalá de Henares, dichtbij de afslag van de snelweg.

Het heeft een heerlijk buitenzwembad dat in de zomer open is, een Spa, een fitnesscentrum plus gratis parkeergelegenheid.

En op 10 minuten lopen van het hotel liggen diverse restaurants.

Appartementen La Casona del Asno

Verblijf je liever in een appartement? Dan vind ik de appartementen van LA Casona del Asno een topper.

Deze 2/3-persoons appartementen in Alcalá de Henares bevinden zich in een prachtig opgeknapt zeventiende eeuws gebouw met typische binnenplaats.

Ze hebben een moderne en smaakvolle inrichting. En liggen bovendien op maar 100 meter van de kathedraal en 300 meter van het museum-huis van Cervantes.

Appartementen La Casa Tahona Plaza de Cervantes

En dan zijn er nog de appartementn van La Casa Tahona Plaza de Cervantes.

Zoals de naam al aangeeft, bevinden deze 2/4-persoons appartementen in Alcalá de Henares zich direct aan het gezellige Plaza de Cervantes plein, in het centrum van de stad.

Het zijn comfortabele appartementen met een moderne inrichting. En honden zijn toegestaan.

Lees meer over Madrid en omgeving

Terug naar boven>>