De Koeienbelasting van de Roncal vallei (Spaanse Pyreneeën)

13 juli is de vaste datum waarop in de Roncal vallei in de Spaanse Pyreneeën de Tributo de tres vacas gevierd wordt: de belasting van drie koeien. Een eeuwenoude belastingceremonie tussen twee valleien in Spanje en Frankrijk.

Wat: Tributo de tres Vacas (=Belasting van drie koeien)
Waar: San Martín steen bij Isaba (Roncal vallei, Navarra, Spaanse Pyreneeën)
Wanneer: ieder jaar op 13 juli

Een eeuwenoude traditie

De koeienbelasting in de Roncal vallei is een eeuwenoude traditie tussen bewoners van de Roncal vallei in Spanje en de Baretous vallei in Frankrijk. Waarbij de bewoners van de Franse vallei een symbolische belasting betalen aan de bewoners van de Spaanse vallei. Om de weidegronden in de Roncal vallei te mogen gebruiken.

Naar zeggen voert dit gebruik terug tot de Romeinse tijd. Eeuwenlang warden de belastingen betaald, maar in de 14de eeuw kwam hier een einde aan. Dit leidde tot vele bloederige confrontaties tussen de bewoners van beide valleien.

De ruzie werd in 1375 uiteindelijk opgelost met de afspraak dat de bewoners van de Baretous vallei jaarlijks drie koeien dienden te betalen voor het gebruik van de weidegronden in de Roncal vallei. Zo ontstond de traditie van de koeienbelasting in de Roncal vallei in Navarra.

En tot op de dag van vandaag wordt de internationale afspraak in stand gehouden.

De ceremonie

Bewoners van de Spaanse Roncal vallei en Franse Baretous vallei ontmoeten elkaar ieder jaar op 13 juli bij de San Martín steen. Die ligt tussen beide valleien. De Fransen gaan gekleed in pak en hebben de Franse vlag bij zich. En de Spanjaarden dragen de typische klederdracht van de Spaanse vallei.

De veearts van het Spaanse dorpje Isaba kiest de drie beste koeien waarmee de koeienbelasting voor de Roncal vallei betaald gaat worden. Vervolgens vernieuwen beide partijen hun vredesakkoord, door met zijn allen de handen op de San Martín steen te leggen en allemaal "pax avant, pax avant, pax avant" te zeggen. En worden de bewakers benoemd die het komende jaar de grenspassen controleren en verzorgen.

En dan is het tijd voor een klein feestje, om de voortdurende vrede tussen beide valleien te vieren…

Andere tradities in de Roncal vallei

Andere bijzondere tradities in de Roncal vallei vind ik de Dag van het Vlot van Burgui (Día de la Almadía), -waarbij boomstammen in lange vlotten over de wilde rivier genavigeerd worden-, en de Schapenuittocht (Trashumancia), waarbij duizenden schapen hun zomerverblijf in de Roncal vallei verlaten.

---